Overslaan en naar de inhoud gaan

De bouw- en installatiesector blijft zwaar in het slop zitten

Torenkraan onder donkere wolken.

De bouw en installatiesector in België ziet zijn activiteit dit jaar opnieuw afnemen en dat met 0,5%. Dat blijkt uit de nieuwste economische vooruitzichten van bouwfederatie Embuild. Vooral de woningbouw blijft in zwaar weer en een herstel lijkt ook in 2026 uit te blijven. Tegelijkertijd blijft de woningrenovatie onder de verwachtingen. “We kunnen het dus alleen maar toejuichen dat de federale regering de btw op nieuwbouw, sociale woningbouw, renovatie en sloop-herbouw niet heeft opgetrokken, want dat zou bouwen en renoveren nog moeilijker betaalbaar gemaakt hebben. Volgehouden investeringen in woningen, gebouwen en infrastructuur blijven absoluut noodzakelijk om ons land herop te bouwen voor de toekomst”, zegt Niko Demeester, CEO van Embuild.

De bouw- en installatiesector zit al sinds 2022 in de put. De negatieve trend houdt dit jaar en volgend jaar aan. Pas in 2027 wordt een voorzichtige heropleving verwacht met een groei van minder dan 0,5%. Vooral de woningbouw zakt verder weg. In 2025 gaat het om een achteruitgang van 5,5%. Het aantal bouwvergunningen voor nieuwbouwwoningen bevindt zich op het laagste niveau in bijna 30 jaar.

Ook de woningrenovatie blijft ondermaats scoren. Dat de activiteit de voorbije twee jaar en dit jaar nog enigszins toenam, is vooral te danken aan de renovatieverplichting die in Vlaanderen geldt. “Om de groeiende bevolking te huisvesten en de Europese energiedoelstellingen te halen, hebben we nochtans dringend meer nieuwbouwwoningen en een veel hoger renovatieritme nodig. Jaarlijks moeten er tussen nu en 2030 maar liefst 35.000 woningen meer gebouwd worden dan nu het geval is om de bevolkingsgroei op te vangen. Daarnaast moeten we ons renovatieritme verdrievoudigen om ons woningbestand klaar te stomen voor een klimaatneutrale toekomst”, benadrukt Niko Demeester.

Embuild is daarom tevreden dat de federale regering bij het afsluiten van het begrotingsakkoord de btw op nieuwbouw, sociale woningbouw, renovatie en sloop-herbouw niet verhoogd heeft. Indien dat wel gebeurd was, zou bouwen en verbouwen voor elk type woning vrijwel onbetaalbaar geworden zijn. Een btw-verhoging op bouwen en verbouwen zou bovendien een extra klap betekend hebben voor een sector die nu al een recordaantal faillissementen telt en de afgelopen twaalf maanden 2.500 banen verloor.

Ook in de niet-residentiële bouw, waaronder winkels, kantoren, scholen, ziekenhuizen en industriegebouwen, is er sprake van een terugval van de activiteit. Dat is bijzonder zorgwekkend, onder meer omdat de verouderde school- en ziekenhuisinfrastructuur al langer om vernieuwing vraagt. De renovatie van niet-woongebouwen gaat eveneens achteruit na enkele jaren van groei. Die daling is vooral toe te schrijven aan het wegvallen van tijdelijke relanceprogramma’s, zowel Europees als in het kader van de overstromingen van 2021, en aan het aflopen van Waalse renovatieprojecten voor ziekenhuizen.

Na een zeer succesvol 2024, als gevolg van onder meer de verkiezingen, vertraagt de groei van het infrastructuursegment (van 7% in 2024 naar +4,8% in 2025). Dat de activiteit dit jaar toch nog sterk toeneemt, heeft in grote mate te maken met een aantal grote projecten, zoals de Oosterweelverbinding of het ‘Rail Vision’-plan van Infrabel. Voor de twee komende jaren verwacht Embuild een stevige krimp in dit bouwsegment. Mogelijk kunnen verhoogde defensie-inspanningen nog zorgen voor extra investeringen in bijvoorbeeld wegen, bruggen en kazernes. 

“We begrijpen dat de budgettaire marges beperkt zijn, maar onze infrastructuur verder laten aftakelen is geen optie. Andere Europese landen investeren relatief meer in hun infrastructuur. Zij werken nochtans onder dezelfde begrotingsregels en heffen bovendien minder belastingen. Volgehouden investeringen in woningen, gebouwen en infrastructuur zijn absoluut noodzakelijk om ons land herop te bouwen voor de toekomst”, besluit Embuild-CEO Niko Demeester.